ประชาธิปไตยอัจฉริยะ (2)

                       การปกครองประชาธิปไตยมีกำเนิดเริ่มเดิมทีเกิดขึ้นครั้งแรกที่นครรัฐกรีกโบราณเมื่อประมาณ 500 ปีก่อนคริสตกาล      ซึ่งมีลักษณะประชาธิปไตยโดยตรง   ซึ่งประชาชนส่วนใหญ่สามารถเข้าร่วมชุมนุมและแสดงสิทธิความคิดเห็นได้      ทั้งนี้เพราะเมืองหลวงของกรีกมีอาณาเขตไม่ใหญ่โตกว้างขวาง  และมีประชากรค่อนข้างเล็กน้อย    แต่ในปัจจุบันไม่สามารถนำระบอบประชาธิปไตยโดยตรงมาใช้ได้  เพราะประชาชนมีมากเกินกว่าที่จะให้โอกาสมาใช้สิทธิในการแสดงออกได้     ดังนั้นประชาธิปไตยในปัจจุบันจึงเป็นประชาธิปไตยโดยผ่านตัวแทน หรือประชาธิปไตยทางอ้อม   เช่นการเลือกผู้แทนราษฏรเข้าสู่สภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภา          ดังนั้นหน้าที่ของตัวแทนจึงทำหน้าที่ในการรวบรวม, แสวงหาสิ่งที่ตอบสนองความต้องการของประชาชนในทุกระดับชั้นแต่สิ่งที่สำคัญในประเทศที่คนส่วนใหญ่ยังมีฐานะทางเศรษฐกิจไม่ดีนั้น ควรให้ความสำคัญกับกลุ่มบุคคลที่ยากจนมากที่สุดเสียก่อน    หรือถ้าหากให้ความสำคัญกับกลุ่มคนระดับกลาง และระดับสูงก็ควรให้มีการจัดเก็บภาษีลดหลั่นตามระดับรายได้ให้มากพอที่จะช่วยคนระดับล่างได้มากขึ้น,  รวมทั้งสร้างรากฐานของระบบการศึกษาที่ขยายตัวในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้เพิ่มพูนมากขึ้น   ทำให้ประชาชนมีการกินดีอยู่ดี,มีคุณภาพชีวิตที่ดี                  ดังนั้นหลักการประชาธิปไตยมีหัวใจสำคัญ 3 ประการ ได้แก่   ก. อุดมการณ์ประชาธิปไตย      ข. การปกครองแบบประชาธิปไตย  และ ค. วิถีชีวิตประชาธิปไตย     และสิ่งสำคัญที่ผู้เขียนขอเพิ่มเติมคือ ประชาธิปไตยอัจฉริยะ  ซึ่งหมายถึงการปลูกฝังความรู้ความเข้าใจให้กับประชาชนคนไทยในทุกระดับอย่างแท้จริง       ประชาธิปไตยเป็นเรื่องที่ต้องเข้าใจ, เข้าถึง และพัฒนาขีดความสามารถประชาธิปไตยโดยเฉพาะระดับนักการเมืองหรือระดับผู้บริหาร, ผู้นำต้องมีความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง  และยอมรับกติการ่วมกัน  และป้องกันไม่ให้เกิดวงจรอุบาทว์ทางการเมืองเข้ามาทำลายความมั่นคงของประชาธิปไตย  ซึ่งก็คือความมั่นคงของชาติ และประชาชน  ซึ่งในสากลของโลกได้ให้ความสำคัญกับการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี (Good Governance)    ซึ่งกระแสของโลกนี้ให้ความสำคัญกับเรื่องความโปร่งใส, ความรับผิดชอบ, ความซื่อสัตย์, ฯลฯ   ดังนั้นหากประเทศใดตกอยู่ภายใต้การปกครองที่มิใช่ประชาธิปไตยก็มักถูกปฏิเสธในการร่วมคบหาสมาคม และทำให้มีผลกระทบต่อความสัมพันธ์ที่ดี และรวมถึงการค้าขายกับต่างประเทศด้วย   และรวมถึงบดบังความสง่างามที่มีต่อประชาคมโลกได้ ซึ่งเราพอจำแนกการใช้ประชาธิปไตย  ดังนี้คือ

                    1.  ประชาธิปไตยในแง่ของการปกครอง     คือการปกครองแบบประชาธิปไตยเป็นสิ่งที่ต้องยอมรับกติกาคือ รัฐธรรมนูญเป็นสิ่งที่ต้องฉันทามติจากประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศ  โดยไม่เลือกชั้น,วรรณะ, ผิวพรรณ, เพศ   ทุกคนมีความเสมอภาคกันตามกฎหมาย  

                    2. ประชาธิปไตยในแง่ของการใช้สิทธิใช้เสียง   คือประชาธิปไตยที่มีการับฟังความคิดเห็นทุกภาคส่วน   โดยถือเสียงส่วนใหญ่ พิทักษ์เสียงส่วนน้อย (Majority Rule, Minority Right)     ประชาธิปไตยมิใช่มาจากคนกลุ่มหนึ่งกลุ่มใด    แต่บุคคลนั้นต้องมาจากตัวแทนของประชาชน  และการให้ประชาชนมีส่วนร่วมทางการเมืองให้มากที่สุด  

                 3.ประชาธิปไตยในแง่ของวิธีการ   คือประชาธิปไตยที่ใช้วิธีการประชาธิปไตย แต่มิใช่ใช้วิธีการรัฐประหาร (Coup de’ tat’)   เพราะถ้าหากเป็นการยึดอำนาจแล้วก็ไม่ใช่ประชาธิปไตยทันที     ถึงแม้ว่าเราจะแอบอ้างว่ารัฐประหารเพื่อประชาธิปไตย  แต่ทว่าวิธีการยังไม่เป็นประชาธิปไตย

                   4.ประชาธิปไตยในแง่ของอุดมการณ์   คือประชาธิปไตยที่คนส่วนใหญ่ของประเทศมีอุดมการณ์ร่วมกัน  และยอมรับร่วมกันว่าจะจรรโลงประชาธิปไตยที่ยั่งยืน    ไม่ตกเป็นเหยื่อของอำนาจนิยมครอบงำทางการเมือง ,   ไม่ใช้ประชาธิปไตยไปในทางแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตนหรือของกลุ่มบุคคล   แต่เป็นประชาธิปไตยที่เอื้อประโยชน์สุขแก่คนส่วนใหญ่ของประเทศ    ซึ่งเรื่องนี้ก็ทำได้ค่อนข้างยาก  เพราะคนไทยมักติดตัวบุคคลมากกว่าหลักการ   ทำให้เกิดกลุ่มบุคคลที่แตกต่างกัน  และนำมาซึ่งความขัดแย้ง        แต่ควรมีขันติธรรมในการยอมรับกติกามากกว่าการใช้วิธีการอื่น ๆ ที่มิใช่ประชาธิปไตย  ซึ่งก็คือหมายถึงการเล่นในเกมส์,   ไม่เล่นผิดกฎกติกา,  และเป็นสิ่งที่ผู้ไม่ได้เล่นในเกมส์ยอมรับได้      ประชาธิปไตยจึงไม่ใช่เรื่องของอารมณ์  แต่เป็นเรื่องของเหตุผล การรักษากติกาประชาธิปไตยจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด

                 5. ประชาธิปไตยในแง่ของการสร้างชาติ   คือประชาธิปไตยที่คนส่วนใหญ่ร่วมกันผนึกกำลังความสามัคคีเพื่อกู้ชาติ และพัฒนาชาติให้เจริญยิ่ง ๆ ขึ้น ๆ ไป  การรักษาสมานฉันท์จะต้องไม่มีจิตใจลำเอียง หรือมีอคติใด ๆ  หรือการลุ่มหลงผลประโยชน์ใด ๆ ที่ทำให้ประเทศชาติเกิดความเสียหาย  

                   6. ประชาธิปไตยในแง่ของคุณธรรม  คือประชาธิปไตยที่มีลักษณะการไม่เห็นแก่ตัว, เห็นแก่พวกพ้องโดยไม่คำนึงถึงความถูกต้องเป็นธรรม      การมีนิสัยที่ไม่โลภโมโทสัน, รู้จักพอเพียงไม่เอาเปรียบคนอื่น,  ไม่นิยมการใช้อำนาจข่มเหงผู้อื่นทั้งทางด้านร่างกาย และจิตใจ,การมีจิตใจที่เป็นประชาธิปไตยในเชิงบวกโดยคำนึงถึงศีลธรรมอันดี, เคารพกฎหมายบ้านเมือง และเป็นตัวอย่างที่ดีของสังคม  เป็นต้น