ปัญหา แนวทางในการปรับปรุง และข้อเสนอแนะในการปฏิรูประบบสหกรณ์ จากแนวคิดของศูนย์นวัตกรรมเพื่อสังคมและการมีส่วนร่วม

ปัญหาระบบสหกรณ์ของไทย
     1. สหกรณ์ของไทยอยู่ภายใต้ระบบราชการ ทำให้แนวคิดไม่เป็นอิสระ และยังขาดความไว้วางใจในการเข้าร่วมสมาชิกสหกรณ์
     2. ขาดการบูรนาการสหกรณ์เนื่องจากมีการจำกัดประเภท ไม่ยืดหยุ่น และวาระการดำรงตำแหน่งเพียง 2 ปี ทำให้การดำเนินงานขาดความต่อเนื่อง
     3. สหกรณ์ไม่สามารถจัดตั้งเป็นธนาคารได้ ทำให้ไม่สามารถระดมเงินฝากหรือกู้เงินโดยบุคคลภายนอกได้
     4. หน่วยงานที่ดูแลขาดความชัดเจน และความโปร่งใส
     5. ปัญหาการบริหาร มุ่งกำไรเป็นตัวเลข ขาดมุมมองที่ให้ความเป็นอยู่ที่ดีของสมาชิก
     6. ขาดผู้เชี่ยวชาญด้านการบริหารการเงิน, สินเชื่อ,การลงทุน และความเสี่ยง
แนวทางแก้ปัญหา: การปฏิรูประบบสหกรณ์เพื อสังคม และความยั งยืน
ยุทธศาสตร์ระยะสั3น นวัตกรรมและนโยบายที เริ มได้ทันทีด้วยความร่วมมือหลายภาคส่วน
มาตรการ
• แก้กฎกระทรวงเรื องประเภทของสหกรณ์
- แก้ไขให้จัดตั งชุมนุมสหกรณ์หลายประเภทได้ เพื อตอบสนองความต้องการเชิงพื นที (ได้รับ
ความเห็นชอบจากคณะกรรมการสร้างเสริมกิจการเพื อสังคมแล้ว และกําลังอยู่ในขั นตอน
ประสานงานกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์)
• ประสานทางคณะกรรมการพัฒนาการสหกรณ์แห่งชาติ (คพช) พิจารณาเรื องกฎเกณฑ์การลงทุน
ให้กว้างขวางและรวดเร็วขึ น โดยเฉพาะการพิจารณาเพิ มเติมเรื องให้ลงทุนในกิจการเพื อสังคมและ
กิจการที เกิดประโยชน์ต่อสาธารณะได้

ยุทธศาสตร์ระยะยาว การพัฒนานโยบายปฏิรูปเชิงโครงสร้าง

มาตรการ

• แก้ไข พรบ

- เปิ ดโอกาสให้กลุ่มเตรียมการสามารถรวมตัวมาเป็ นชุมนุมกับสหกรณ์โดยทั วไปได้ Center for Social Innovation and Participation

ศูนย์นวัตกรรมเพื อสังคมและการมีส่วนร่วม

- ทบทวนพิจารณา พ.ร.บ. เรื องวาระและจํานวนปีการทํางานในตําแหน่งของผู้นํากลุ่มและ

คณะกรรมการสหกรณ์ เนื องจากจํานวนวาระในปัจจุบันสั นเกินไปและไม่เอื อต่อการทํางานที

ต่อเนื อง โดยพิจารณาความเหมาะสมแยกไป หาระยะเวลาที เหมาะสมกับสหกรณ์ขั นประถม

และสหกรณ์ระดับชาติ ซึ งการบริหารงานมีความซับซ้อนต่างกัน ช่วงเวลาที จําเป็ นต้องใช้ใน

การบ่มเพาะผู้บริหารไม่เท่ากัน

- ทบทวนพิจารณาการลงคะแนนเสียงเลือกผู้นําองค์กรระดับชาติใหม่ ประสบการณ์และการ

บริหารงานของสหกรณ์ใหญ่ระดับชาติและสหกรณ์เล็กไม่เท่ากัน จึงควรปรับใหม่ ไม่ควรให้มี

คะแนนเสียงเท่ากัน

• ตรากฎหมายให้มีการจัดตั ง “กองทุนกลางสวัสดิการสังคม” ของสหกรณ์โดยมีองค์กรกลางที

ปราศจากการเมืองคอยกํากับดูแล

- เป็ นศูนย์กลางรวมเงินลงทุนเพื อกิจการสังคมจากสัดส่วนภาษีที ได้รับการยกเว้น เพื อ

พิจารณาให้เงินกู้ และสงเคราะห์หรือสนับสนุนกิจกรรมเพื อสังคม

- มีบทบาทในการสร้างมาตรฐานขั นตํ าและพัฒนาองค์กรที ต้องการความช่วยเหลือให้ถึง

เกณฑ์มาตรฐาน ช่วยเหลือทั งด้านการบริหารจัดการ และด้านการเงิน

- ติดตามตรวจสอบ ประเมินผล และให้คําแนะนํากลุ่มสหกรณ์ที ยังไม่เข้มแข็ง

• ยกระดับองค์กรที กํากับดูแลสหกรณ์ให้เป็นองค์กรมหาชน โดยยกเลิกกรมส่งเสริมสหกรณ์ กรมตรวจ

บัญชี และสันนิบาตสหกรณ์ (การดําเนินงานจะคล้ายกับ ธปท. หรือ กลต. ที กํากับดูแลอย่างอิสระ)

- เพื อทําหน้าที ส่งเสริมและตรวจสอบอย่างเป็นระบบ

- เพื อความโปร่งใสและชัดเจน ปราศจากอํานาจทางการเมือง เนื องจากในปัจจุบันอํานาจการ

กํากับดูแล และตรวจสอบทุจริตส่วนใหญ่อยู่กับนายทะเบียนเท่านั น ประชาชนที ได้รับความ

เดือดร้อนต้องจําเป็นต้องพึ งอํานาจนายทะเบียน แต่ระบบราชการไม่สามารถสร้างแรงจูงใจ

ในการปฏิบัติหน้าที ของนายทะเบียนได้

• สร้างศักยภาพในผู้นํารุ่นใหม่ มีการสร้างมาตรฐานและตัวชี วัดที ชัดเจนถึงผู้ที จะเข้ามารับตําแหน่งผู้นํา

พร้อมทั งมีการจัดอบรมศักยภาพอย่างต่อเนื อง ทั งในแง่คุณธรรมและทักษะการบริหารจัดการ การ

บริหารสินเชื อและความเสี ยง

- ดึงเอาศักยภาพของขบวนการสหกรณ์ สถาบันการศึกษา หน่วยงานเกี ยวข้อง จะเป็ น

การบูรณาการการพัฒนาบุคลากรอย่างมีประสิทธิภาพ

พัฒนาระบบการตลาดสหกรณ์แบบภาพรวมทั งระบบ โดยเฉพาะอย่างยิ งด้านการเกษตร ต้อง

ศึกษา วิจัย ระบบการตลาดที มีประสิทธิภาพและเป็ นจริงได้ เป็ นเวทีกลางระหว่างภาคเอกชนกับ

สหกรณ์ โดยใช้รูปแบบที เกิดจากการวิจัยนําร่อง การมองให้ครอบคลุมการตลาดโดยรวม จะมีผลใน

การเชื อมโยงการสหกรณ์ในระดับท้องถิ นเพื อแก้ปัญหาร่วมกันอย่างยั งยืน

ข้อเสนอแนะในการแก้ปัญหา

ระยะสั้น • แก้กฎกระทรวงเรื องประเภทของสหกรณ์

                ปรับกฎเกณฑ์การลงทุน

                แก้ไข พรบในเรื องทีก่อให้เกิดการติดขัดในการบริหารจัดการ 

               จัดตั้ ง “กองทุนกลางสวัสดิการสังคม” ของสหกรณ์ 

                ยกระดับองค์กรที กํากับดูแลสหกรณ์ให้เป็นองค์กรมหาชน

                สร้างศักยภาพในผู้นํารุ่นใหม่